Cantate 'Vechten voor vrijheid'

Speciaal voor de 230ste herdenking van de Slag van Turnhout heeft Hans Aerts muziek geschreven op tekst van Wim Paeshuye, uitgevoerd door het orkest van de Stedelijke Academie voor Muziek, Woord en Dans in samenwerking met de koren De Vedel en Pizzicanto.
De cantate bestaat uit 7 acts.

1. De eerste nacht (De liefde kwam)
2. De soldaten zijn gekomen
3. Hij sluit zich aan / ongerustheid
4. Het gevecht
5. Victorie
6. Hereniging
7. Afscheid

Het verhaal wordt verteld vanuit het standpunt van een Turnhouts meisje. Vlak voor de slag ontmoet ze een jongen. Ze worden verliefd, hebben een leuke nacht in de hooischuur. Maar plots is het oorlog. De jongen gaat meevechten met de Turnhoutse Patriotten, tegen de wil van het meisje. Ze is ongerust en heeft angst dat ze, nu ze eindelijk iemand heeft gevonden, hem al meteen kwijt is door de oorlog.

De jongen overleeft de slag van Turnhout. De stad feest. Het meisje is opgelucht: hij leeft nog. Maar de opluchting is van korte duur als hij beslist om met de patriotten verder te trekken om andere Vlaamse steden te veroveren. De ongerustheid en angst volgt opnieuw.

1. De eerste nacht

De liefde kwam, de liefde kwam,
op een vrijdagnacht
en ze gaat nergens heen
De liefde kwam
onverwacht
en ze blijft hier bij ons
tederheid is vederzacht
vannacht oh vannacht
vannacht oh vannacht
Ik had nooit verwacht, nooit gedacht
dat ik hem zou vinden
en nu ligt hij
hier bij mij
alsof hij altijd
Hij kwam onverwacht
en hij blijft hier bij mij
tederheid is vederzacht
vannacht oh vannacht
vannacht oh vannacht

2. De soldaten zijn gekomen

Drums houden de maat
trompetten een melodie
laarzen klikken een beat
het lijkt haast een lied

Het ritme van de mars
geschreeuw van slogans
een schot dat men schiet
het lijkt haast een lied
Het tikken van musketten
Het zoemen van de vaandels
Als je het niet ziet
lijkt het haast een lied
Drums laarzen musketten
vaandels schoten trompetten
Drums laarzen musketten
vaandels schoten trompetten
Als je het niet ziet
lijkt het haast een lied

3. Hij sluit zich aan (ongerustheid)

hang de held niet uit
loop enkel achteruit
weg van het geweld
weg van het slagveld
Wees toch geen held
blijf verdekt opgesteld
en ga niet mee
ga niet mee
Verstop u in mijn schoot
ik wil niet dat ge dood
ga toch niet mee
ga toch niet mee

4. Het gevecht (de kogel)

en de geur --- van het kruit
en de knallen – het geluid
alles is gehuld in mist
ik hoop dat de kogel zich niet vergist
strobalen --- op een hoop
de kogels – uit de loop
alles hier gaat zo snel
heel mijn lijf krijgt kippenvel
kasseien --- uit het raam
het sterven ----- zonder faam
heel de wereld hier beeft
ik hoop dat hij het overleeft


5. Victorie

Alles draait alles draait
de hoeden in de lucht
Alles draait  alles draait
vaandels die men zwaait
En ik zoek jou
in de menigte
Alles draait alles draait
de rokken van vrouwen
Alles draait  alles draait
het kampvuur dat oplaait
En ik zoek jou
in de menigte
Alles draait alles draait
de schotels met het bier
Alles draait alles draait
De kruiken die men graait
En ik zoek jou
in de menigte
en dan zie ik jou
en jij ziet mij
het gevecht voorbij
en ik was nog nooit,
nog nooit zo blij

6. Hereniging

ruikend naar kruit, kus ik hem terug
alles ging vlot, maar nu is het stug
hij voelde warm,  plots veel kouder
hij was jong, maar lijkt nu ouder

Alles is nu anders
maar hij is er nog steeds
Alles verandert
het voelt toch zo wreed
Eindelijk zijn we terug, innig bij elkaar
Het voelt gek, als een vergeten gebaar
we zoenen zacht, maar hij smaakt raar
iets is veranderd, onomkeerbaar
Zijn bevende hand, hou ik goed beet
zijn lichaam trilt, een wapperend kleed
hij is doodmoe, maar slapen gaat niet
hij lacht naar mij, maar kvoel zijn verdriet

7. Afscheid

Blijf bij mij
Blijf mijn bij
Zoem rond mijn hoofd
in uw armen ben ik verdoofd
Uw honingzoete lippen
Probeer niet weg te glippen
niemand kan aan u
- op zijn tippen sluipt hij weg
zonder dat hij nog iets zegt
er is zo weinig tijd
te vechten voor vrijheid
Het uniform gaat aan
de riem dichtgeknoopt
het kruit gedroogd
het brood ingepakt
De laarzen gepoetst
veters dichtgesnoerd
pluim in de hoedband
de rugzak aangedaan
Het uniform gaat aan
als een harnas van vertrouwen
er is weinig verschil
tussen rouwen en trouwen